धनगढी , ०४ माघ २०७७
सुदूरपश्चिम प्रदेश , सामाजिक बिकास मन्त्रालय , स्वास्थ्य तालिम केन्द्रको आयोजनामा आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्रमा कार्यरत आयुर्वेदकर्मीहरुको लागि ५ दिने रसायन चिकित्सा तथा बाजीकरण सम्बन्धि तालिम शुरु भएको छ ।
नसर्ने रोगको समस्या बढ्दै गएको र महामारीजन्य रोगको बिरुद्ध समेत शरीरमा प्रतोरोधि क्षमता बढाउन आयुर्वेदको भूमिका झन् झन् बढ्दै गएको छ। बर्तमान अवस्थामा आयुर्वेद सम्बन्धिको रसायन चिकित्सा तथा बाजीकरण सम्बन्धिको तालिम सम्भवतः नेपालमै र सुदूरपश्चिम प्रदेशमा पहिलो पटक ४ गते देखि ८ गते माघ सम्म ५ दिनको तालिम पाठ्यक्रम निर्माण गरि स्वास्थ्य तालिम केन्द्र धनगढी कैलालीमा आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र र आयुर्वेद कार्यक्रम लागू भएको प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्रमा कार्यरत बैद्यहरुको लागि तालिम संचालन भएको कुरा स्वास्थ्य तालिम केन्द्रका निमित्त निर्देशक नरेन्द्र सिंह कार्कीले बताउनु भएको छ ।
मानिसहरुको शारीरिक अवस्था तन्दुरुस्त राख्नको लागि मानिसको शरीरमा रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता बढाउन आवश्यक हुन्छ । त्यहि क्षमता बढाउन मानिसको आहार , विहार सन्तुलित हुनुपर्छ । सन्तुलित आहार विहारको सम्बन्धमा तालिमको बिषय बस्तुले समेट्ने गरि पाठ्यक्रम निर्माण भएको छ । त्यसैगरी मानिसहरुमा देखा परिरहेको बढ्दो तनाव र अन्य कारणबाट यौनजन्य समस्याहरु पनि बढ्दै गइरहेका छन् । मानिसहरुमा देखापरिरहेका यस प्रकारका यौनजन्य समस्या समाधानका लागि समेत तालिममा बिषयबस्तु समाबेश गरिएको छ र जेष्ठ नागरिकहरुमा पनि बिभिन्न प्रकारका शारीरिक , मानसिक र सामाजिक स्वास्थ्य समस्या देखा परिरहेका छन् ।
यस्ता बिबिध प्रकारका समस्यालाई आयुर्वेद क्षेत्रबाट सम्बोधन हुने गरि र मानिसको शरीरमा रोग प्रतिरोधी क्षमता बढाउन , यौन जन्य समस्या समाधानका उपाय एवम् बाझोपनको समस्या समाधान र क्षय हुदै गएको शुक्र धातुको समेत समस्या समाधानका लागि सहयोग पुग्ने गरि र मानिसले अवलम्बन गर्नुपर्ने आहार विहारको बारेमा तालिममा सहजीकरण गरिने र तालिम पश्चात तालिमका सहभागीहरु आ-आफ्नो कार्यस्थलमा फर्केपछी सेवाग्राहीका उपरोक्त समस्या समाधानका लागि सहयोग पुग्ने कुरा सामाजिक बिकास मन्त्रालय , अस्पताल बिकास तथा चिकित्सा महाशाखामा कार्यरत डा. चेतराज जोशीले बताउनु भएको छ ।
कार्यक्रमको उद्घाटन सत्रमा स्वास्थ्य निर्देशनालय राजापुर डोटीका स्वास्थ्य निर्देशक डा. गुणराज अवस्थी ज्युले आयुर्वेद मानव जीवनको अभिन्न अंग भै सकेको र मानिस लाइ स्वस्थ , तन्दुरुस्त राख्न , शरीरमा रोग संग लड्ने शक्ति बिधि गर्नको लागि नियमित व्यायाम , प्राणायाम , अभ्यास , आहार , विहार , जीवन शैली परिवर्तन जस्ता बिषय बस्तुको बारेमा आयुर्वेदले पैरवी गर्ने र यस प्रकारको कुरा सबैले आ -आफ्नो जीवनमा अनिवार्य लागु गर्नुपर्ने बताए। साथै उँहाले हाल सम्म आयुर्वेदको संरचना अत्यन्त न्यून स्थानमा मात्र रहेको हुनाले आयुर्वेद सेवा केन्द्र हरुको संरचना हरेक पालिका सम्म बिस्तार गरिनु पर्ने र सेवा केन्द्र विस्तारका लागि संघ , प्रदेश र स्थानीय तह सबैको समान भूमिका रहने समेत बताउनु भएको छ । हाल बिश्वब्यापी रुपमा फैलिएको कोरोना रोगको महामारीको रोकथाममा समेत आयुर्वेदको महत्वपूर्ण भूमिका रहेको हुनाले यस बिषय लाइ स्वास्थ्य क्षेत्रको अभिन्न अंग मानि कार्यक्रमहरु तय गरिनु पर्ने र कार्यक्रमहरु संचालन गरिनुपर्नेमा जोड दिनु भएको छ ।
५ दिन सम्म चल्ने उक्त तालिम कार्यक्रममा सेती आयुर्वेद औषधालयका डा. खगेन्द्र बम , महाकाली आयुर्वेद औषधालयका डा. ओम प्रकाश कलौनी , प्राथमिक स्वास्थ्य केन्द्र बेलडाँडीका आयुर्वेद चिकित्सक डा. राजेन्द्र भट्ट , आयुर्वेद स्वास्थ्य केन्द्र डडेल्धुराका डा. सत्यराज जोशी र सामाजिक बिकास मन्त्रालय धनगढी कैलालीमा कार्यरत डा. चेत राज जोशीले सहजीकरण गरिरहेका छन् ।