• Login
Health News Nepal
Star Hospital Sanepa Services
  • Home
  • News
  • Health
  • Nutrition
  • Disease
  • Articles
  • Research & Study
  • Corona Virus #Covid19
No Result
View All Result
HealthNews
  • Home
  • News
  • Health
  • Nutrition
  • Disease
  • Articles
  • Research & Study
  • Corona Virus #Covid19
No Result
View All Result
HealthNews
No Result
View All Result
Home Articles

डिंबासयको क्यान्सर; एक प्राणघातक रोग

N Bhatta by N Bhatta
September 12, 2020
in Articles
A A
1
डिंबासयको क्यान्सर; एक प्राणघातक रोग
Share on FacebookShare on TwitterShare on LinkedInQR Code

डा. अरुण शाही

अंग्रेज़ी वर्षको सेप्टेम्बर महिनालाई महिलामा हुने डिम्बासयको क्यान्सर विरुद्ध जनचेतना फैलाउने महिनाको रुपमा प्रत्येक वर्ष विश्वभरि विभिन्न कार्यक्रम आयोजना गरी मनाइन्छ।

डिम्बासयको क्यान्सर महिलामा हुने दुर्लभ तर प्राणघातक क्यान्सर हो। यो सबैभन्दा धेरै देखिने क्यान्सरको सूचीमा आठौं नम्बरमा पर्छ। अमेरिकामा प्रत्येक वर्ष २२ हजार महिलालाई यो क्यान्सर लाग्छ, जसमध्ये १५ हजार महिलाको त्यही वर्षमा मृत्यु हुने गर्छ।

ग्लोबोकन (डब्लुएचओ) २०१८ को तथ्यांक अनुसार नेपालमा ८३८ महिलालाई त्यस वर्ष डिम्बासयको क्यान्सर पहिचान भएको थियो, जसमध्ये ५३८ जनाको मृत्यु त्यही वर्ष भएको थियो। यी तथ्यांकहरु अत्यन्त निराशाजनक छन्। अझै दुःखलाग्दो कुरो के छ भने, यो क्यान्सरलाई सुरुमै पहिचान गर्ने स्क्रिनिङ जाँचहरु अहिलेसम्म पत्ता लागेको छैन। यसका लक्षणहरु पनि सुरुमै पहिचान गर्न अप्ठ्यारो हुन्छ। प्रत्येक नयाँ ४ जना बिरामीमध्ये ३ जनाको यो रोग ढिलो अर्थात् स्टेज ४ मा पत्ता लाग्छ। यो अवस्थामा यस क्यान्सरलाई उपचार गरी निर्मुल पार्ने सम्भावना अत्यन्त कम रहन्छ।

यी सबै दुःखलाग्दा तथ्यांकको कारण यस रोग सम्बन्धी जनचेतनाको कार्यक्रम अत्यन्त महत्वको विषय हो।

डिम्बासयको क्यान्सर के कारणले हुन्छ? यो क्यान्सरको जोखिममा कस्ता महिला छन्? यसको ठ्याक्क उत्तर अहिलेसम्मको सोध तथा अनुसन्धानले पत्ता लगाइसकेको छैन। तर केही जोखिमका कारणहरु छन्, जसले डिम्बासयको क्यान्सर हुने सम्भावना अलि बढी रहन्छ।

१) उमेर: ७५ प्रतिशत डिम्बासयको क्यान्सर ५५ वर्षभन्दा माथिको उमेरका महिलालाई हुने गर्छ।
२) वंशाणुगत: परिवारमा कसैलाई स्तन तथा डिम्बासयको क्यान्सर भएमा।
३) Genetics: presence of specefic genetics mutation (BRCA-१, BRCA-२)
४) सन्तान नजन्माएका महिला
५) endometriosis भएका महिला

लक्षण
डिम्बासयको क्यान्सरका लक्षण धेरैमा सुरुमा देखिँदैन, तर तल दिएका लक्षणहरूले यो रोग हुनसक्ने सम्भावनालाई जनाउँछ:
१) लामो समयसम्म योनीबाट रक्तश्राब हुनु
२) कम्मर तथा तल्लो पेट दुख्नु
३) पेट फुल्नु तथा खाना खाँदा अप्ठ्यारो हुनु
४) तुरुन्त तथा छिटोछिटो पिसाब आउनु।
५) क़ब्जियत हुनु।

डिम्बासयको क्यान्सर प्राणघातक हुनुको मुख्य कारण, सुरुको अवस्थामा यसका लक्षणहरु नदेखिनु हो। दुर्भाग्य, यो क्यान्सर पत्ता लाग्दासम्म पेट तथा नजिकैको कम्मरसम्म सरिसकेको हुन्छ।

अझै दुःखलाग्दो कुरा के छ भने, यस रोग सम्बन्धी जनचेतनाको कमीले ग़र्दा अन्तिम स्टेजतिर देखिने लक्षण जस्तै: पेट फुल्ने, सुन्निने, तौल घट्ने, तल्लो पेट तथा कम्मरमा अप्ठ्यारो महसुस हुने, छिटोछिटो पिसाब हुने, क़ब्जियत हुने, पातलो दिसा हुनुलाई धेरैजसो महिलाले सामान्य रूपमा लिएर सहेर बस्ने गर्छन्। जसले गर्दा समयमै उपचार हुँदैन। जब धेरै गाह्रो हुन्छ अनि उपचार गर्न जान्छन्, त्यतिबेला ढिलो भइसकेको हुन्छ। यी कारणले गर्दा डिम्बासयको क्यान्सरलाई साइलेन्ट किलर पनि भनिन्छ।

डिम्बासयको क्यान्सर भएका महिलालाई अकाल मृत्युबाट बचाउन यस रोग सम्बन्धी जानकारी सम्पूर्ण सर्वसाधारण महिलासम्म पुग्न एकदमै ज़रूरी छ।

दुःखसाथ भन्नुपर्छ, यदि डिम्बासयको क्यान्सर ढिलो (स्टेज ४) मा पत्ता लाग्यो भने उपचार गरेर निर्मुल हुने सम्भावना अत्यन्त थोरै हुन्छ। तर सुरूकै स्टेजमा पहिचान भयो भने यस रोगलाई अत्यन्त कम खर्चमा सजिलोसँग शल्यक्रिया एवं केमोथेरापी दियर निर्मुल पार्न सकिन्छ। त्यही भएर यो क्यान्सरलाई समयमा पहिचान गरी समयमै उपचार गर्नुपर्छ भन्ने जनचेतना फैलाउनु हामी सबैको दायित्व हो।

डिम्बासयको क्यान्सरबाट बच्ने ठ्याक्कै कारण त छैनन् तर केही उपाय छन्, जसले केही मात्रामा यो क्यान्सरको जोखिमबाट बच्नमा सहयोग पुर्‍याउने छन्:
१) समयमा विवाह गरेर समयमा बच्चा जन्माउने
२) बच्चालाई स्तनपान गराउने
३) गर्भनिरोधक चक्की प्रयोग गर्ने
४) परिवार पूरा भइसकेपछि ट्युबल लिगेसन तथा डिम्बासयको शल्यक्रिया गरी हटाउने
५) शारीरिक व्यायाम, योगा, कसरत गरी स्वास्थ्य रहने

अन्त्यमा, डिम्बासय तथा अरु क्यान्सरबाट जोगिने उपाय भनेको सबैले आफ्नो स्वास्थ्यको प्रत्येक वर्ष अथवा प्रत्येक ६/६ महिनामा चिकित्सकसँग जाँच एवं परामर्श लिने गर्नुपर्छ।

हाल : डा.शाही पाटन अस्पतालमा कन्सलटेन्ट मेडिकल अंकोलोजिष्ट हुनुहुन्छ।

Tags: #Health and population ministry#kathmanduCancerCorona Virus #Covid19Dr.Arun shahiPatan hospital
TechSansar.com - Technology Navigator website for Nepalese TechSansar.com - Technology Navigator website for Nepalese TechSansar.com - Technology Navigator website for Nepalese
Previous Post

निषेधाज्ञा खुलेपछि सुरक्षित भएर काम गरौँ : डा. रवीन्द्र पाण्डे

Next Post

भरतपुर अस्पतालको मेडिकल सुपरिटेन्डेन्टमा डा. राजन पाण्डे नियुक्त

Related articles

विवाह प्रथा वा कुप्रथा ?
Articles

विवाह प्रथा वा कुप्रथा ?

6 days ago
771
नेपालमा घट्दै प्रजनन क्षमता, समस्याको रुपमा  निःसन्तानपन
Articles

नेपालमा घट्दै प्रजनन क्षमता, समस्याको रुपमा निःसन्तानपन

1 week ago
1.2k
धुम्रपान जतिक्कै हानिकारक चिनी
Articles

धुम्रपान जतिक्कै हानिकारक चिनी

2 weeks ago
540
स्वास्थ्यकर्मीको मन…
Articles

स्वास्थ्यकर्मीको मन…

4 weeks ago
608
स्वास्थ्य मन्त्रालयका प्रवक्तालाई‌ डाक्टरको खुला‌ पत्र‌, An open letter to MoHP Spokesperson
Articles

स्वास्थ्य मन्त्रालयका प्रवक्तालाई डाक्टरको खुला पत्र

2 months ago
701
Refined foods, the cause of health problems #foodhealth
English

Refined foods, the cause of health problems #foodhealth

2 months ago
472
Next Post
भरतपुर अस्पतालको मेडिकल सुपरिटेन्डेन्टमा डा. राजन पाण्डे नियुक्त

भरतपुर अस्पतालको मेडिकल सुपरिटेन्डेन्टमा डा. राजन पाण्डे नियुक्त

Comments 1

  1. Pingback: भ्याक्सिनले निर्मूल पार्न सकिने क्यान्सर : पाठेघरको मुखको क्यान्सर #CervicalCancer • Health News Nepal

Leave a Reply Cancel reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *

HNN Podcast

Info from Teku Hospital (Shukraraaj Tropical & Infectious Disease Hospital)Info from Teku Hospital (Shukraraaj Tropical & Infectious Disease Hospital)
Free HIV Testing by AIDS Healthcare Foundation NepalFree HIV Testing by AIDS Healthcare Foundation Nepal
Navajeevan Hospital Dhangadhi Kailali, 091-521233 Navajeevan Hospital Dhangadhi Kailali, 091-521233 Navajeevan Hospital Dhangadhi Kailali, 091-521233

Recommended

Baliyo Nepal nutrition initiatives lumbini pradesh

कुपोषण विरुद्ध लड्नका निम्ति शुरू गरिएको सामूहिक पहलमा बलियो नेपालको अभियान

7 months ago
471
धनगढीकी कोरोना संक्रमित ३४ वर्षीया महिलाको छैठौँ रिपोर्ट पनि ‘पोजेटिभ’ आएको छ #Covid19

संक्रमीत बढ्दै गएपछी ब्यबस्थापनमा समस्या #Covid

11 months ago
471
Nutrient and human body Health News Nepal

थाहा पाउनुहोस् कुन खानेकुरामा कस्तो पोषण तत्त्व पाइन्छ? #Nutrients

4 months ago
476

Don't Miss

बैतडीका १० ओटै स्थानीय तह पूर्ण खोप सुनिश्चित घोषणा

बैतडीका १० ओटै स्थानीय तह पूर्ण खोप सुनिश्चित घोषणा

April 22, 2021
478
Ministry of Health and Population Nepal

नेपालमा देखिन थाल्याे रेम्डेसिभिर, खोप र अक्सिजनको अभाव

April 22, 2021
535
नेपालमा पहिलोपटक चिकित्सा सम्बन्धि शब्दसागर सार्वजनिक

नेपालमा पहिलोपटक चिकित्सा सम्बन्धि शब्दसागर सार्वजनिक

April 21, 2021
841
Ministry of Health and Population Nepal

असार सम्म थप‌ ३ लाख जनामा कोरोना संक्रमण हुने प्रक्षेपण

April 21, 2021
507
Bir Hospital

वीर अस्पतालमा कमर्चारी युनियनको पुनर्गठन अध्यक्षमा डा. प्रकाश थापा 

April 20, 2021
581
लापरबाही बढ्दै गए लकडाउन अवश्य हुन्छ।

लापरबाही बढ्दै गए लकडाउन अवश्य हुन्छ।

April 20, 2021
632
Nepal Airlines flight

विदेशबाट आउनेले अब १० दिन अनिवार्य क्वारेन्टाइन बस्नुपर्ने

April 19, 2021
817
कोरोनाका कारण शहरी क्षेत्रका विद्यालय बन्द गर्ने मन्त्रीपरिषदको निर्णय

कोरोनाका कारण शहरी क्षेत्रका विद्यालय बन्द गर्ने मन्त्रीपरिषदको निर्णय

April 19, 2021
542
चिरायू हस्पिटलमा अब हेमोडाइलासिस र न्युरोसाइन्स विभाग सेवा शुरु

चिरायू हस्पिटलमा अब हेमोडाइलासिस र न्युरोसाइन्स विभाग सेवा शुरु

April 18, 2021
1.2k
युरोलोजिकल सर्जन एसोसिएसनको नयाँ कार्यसमिति अध्यक्षमा डा. उत्तम शर्मा निर्वाचित

युरोलोजिकल सर्जन एसोसिएसनको नयाँ कार्यसमिति अध्यक्षमा डा. उत्तम शर्मा निर्वाचित

April 18, 2021
684
Life Care Clinic Mahendranagar, Galli no 1, Free line; telephone: 099-590232, 9828052023 Life Care Clinic Mahendranagar, Galli no 1, Free line; telephone: 099-590232, 9828052023 Life Care Clinic Mahendranagar, Galli no 1, Free line; telephone: 099-590232, 9828052023
Health News Nepal

HealthNewsNepal.com (Health News Nepal) is an attempt to bring authentic medical and health news updates and information, and wellness tips, tricks, and services from within Nepal and sometimes beyond. Read more about us here.

Publication Categories

  • Articles (41)
  • Disease (84)
  • English (26)
  • Fitness (23)
  • Health (138)
  • Lifestyle (50)
  • News (1,022)
  • Nutrition (30)
  • Research & Study (39)
  • Weight Loss (21)

Good HNN read

  • 👉 कोरोना महामारीमा संञ्चार र नेतृत्वको भूमिका #Covid19
  • 👉 Six months of #coronavirus – 10 things we know so far! #Covid19
  • 👉 मौसमी रुघाखोकीबाट बालबालिकालाई कसरी बचाउने ?
  • 👉 कोरोना संक्रमणका नयाँ र बुझ्नै पर्ने कुरा : डा. रवीन्द्र पाण्डे, जनस्वास्थ्य विज्ञ
  • Advertise
  • Submit News
  • Contact
  • About
  • Terms
  • Privacy
  • Accessibility

HealthNewsNepal.com - Health News Nepal 
© 2021 Health news and update information from Nepal • Hosted in the cloud and powered by TechSansar.com.

No Result
View All Result
  • Home
  • News
  • Health
  • Nutrition
  • Disease
  • Articles
  • Research & Study
  • Corona Virus #Covid19

HealthNewsNepal.com - Health News Nepal 
© 2021 Health news and update information from Nepal • Hosted in the cloud and powered by TechSansar.com.

Welcome Back!

Sign In with Facebook
Sign In with Google
OR

Login to your account below

Forgotten Password?

Create New Account!

Sign Up with Facebook
Sign Up with Google
OR

Fill the forms below to register

All fields are required. Log In

Retrieve your password

Please enter your username or email address to reset your password.

Log In