भक्तपुर, २१ असोज २०८१
भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालमा भक्तपुरका सांसद प्रेम सुवालले डाक्टर चादनी टर्मिनल केयर युनिटको उद्घाटन गर्नु भएको छ।
सोमबार सुवालले युनिटको उद्घाटन गर्दै क्यान्सर रोगको उपचारमा बिरामीऊ परिवारको निकै धेरै अनावश्यक खर्च भइरहेको तर्फ ध्यानाकर्षण गराउनु भयो।
सुवालका अनुसार क्यान्सर रोगको निशुल्क उपचारको व्यवस्था गर्नुपर्छ। भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालले क्यान्सर रोगको उपचारमा प्रशसनीय सेवा प्रदान गरिरहेको र अस्पताललाई थप सहयोग गर्न उनले सरकारलाई अपिल गर्नुभयो।
उक्त उद्घाटन समारोहमा अस्पतालका कार्यकारी निर्देशक डा. उज्ज्वल चालिसेले भक्तपुर क्यान्सर अस्पतालको बिस्तारित सेवा कोशी र नारायणी अस्पतालमा पनि शुरु भएको बताउदै प्यालिएटिभ सेवाको पनि बिस्तार गरिने बताउनुभयो ।
डा. बिकास आनन्दका अनुसार यस्तो खालको बिशेष सेवामा परिवारका सदस्य लाई नै केयर गर्न सिकाइ बिरामी लाई सकेसम्म घरमा नै हेरचाह गर्न प्रेरित गरिन्छ। धेरै गाह्रो भएको अवस्थामा भने अस्पातल मा प्यालिएटिब वार्डमा भर्ना गरिन्छ र बिरामी को जीवनको अन्तिम दिनहरुलाई सुखद बनाउन बिशेष तालिम प्राप्त स्वास्थ्यकर्मी र परिवारको सहायताले बिरामी लाई आनन्द पूर्वक अन्तिम सास सम्म हेरचाह गरिन्छ।
यस्ता बिरामीलाई हप्ताको एक पटक घरमै गएर समेत भक्तपुर क्यान्सर अस्पातलले निशुल्क सेवा प्रदान गर्दै आइरहेको डा. आनन्दले बताए।
उद्घाटनको सोही अवसरमा अस्पतालले प्यालिएटेभ केयर सम्बन्धि सचेतना र्याली कार्यक्रम गर्नु भएको छ। सो र्याली भक्तपुर दरवार स्क्वायर परिक्रमा गरेर पुन अस्पतालको प्राङ्गणमा पुगेर समापन भएको थियो।
उक्त र्यालीमा अस्पतालका कर्माचारी, समाजसेवी र नेपाल प्रहरी गरि करिब २ सय जना भन्दा बढीको सहभागिता रहेको थियो।
* के हो प्यालिएटिभ भनेको?
दीर्घकालिन जीवन सिमित अथवा कुनै पनि प्राणघातक रोग लागेका विरामी (बृद्द, बयस्क वा बालबच्चा ) र उहाँहरुको परिवारको जीवनको गुणस्तरमा सुधार ल्याउने हेरचाहलाई प्रशामक (प्यालिएटिभ) हेरचाह भनेर भनिन्छ। यसले शारीरिक मनोसामाजिक आर्थिक र आध्याधिक पिडा अन्य समस्याहरूको चाँडो पहिचान गरी र उपचार मार्फत रोग बाट उत्पन्न पिडालाई सहजीकरण गर्न मदत गर्छ।
* यो हेरचाह कस्ता बिरामीहरुलाई दिन मिल्छ?
दीर्घकालिन, जीवन सीमित अथवा कुनै पनि प्राणघातक रोग जस्तै क्यान्सर, दम, कलेजो, मुटु, मस्तिष्क तथा मृगौलाका जटिल समस्या, पक्षधात अल्जाइमर लागेको विरामीहरु जसमा निम्न लक्षणहरु देखिएका हुन्छन्-
सास फेर्न गार्हो हुनु, बान्ता आउला जस्तो हुनु, बान्ता आउनु, दिसापिसाब राम्ररी नहुनु, होस मा नरहनु, संक्रमण भइरहनु, खाटे घाउ हुनु, पाइपहरु लगाएको हुनु, निन्द्रा नलाग्नु
छटपटी हुनु चिडचिडापन हुनु, चिन्ता हुनु।
यस उपचारमा डाक्टर, नर्स, फिजियोथेरापिस्ट, परिवार हेरचाहकर्ता, प्यारामेडिक्स, स्वयंसेवकहरू फार्मासिस्ट र औपचारिक हेरचाहकर्ताहरु हुन्छन् ।
प्यालिएटिभमा ध्यान दिन पर्ने कुराहरु:-
प्रशामक (प्यातिएटिभ) हेरचाह भनेको आफ्नो जीवनको अन्त्यमा रहेका मानिसहरूका लागि मात्र हैन।
मोर्फिन नामक दुखाई कम गर्न दिएको औषधीले बिरामीलाई औषधीको लत लाग्दैन।
विकिरण र केमोथेरापी लिइरहेका बिरामीहरुलाई पनि पो हेरचाह दिन मिल्छ। यो हेरचाह क्यान्सर लागेका बिरामीहरुको लागी मात्र नभई दीर्घकालीन, जीवन सीमित अथवा कुनै पनि प्राणघातक रोग लागेको बिरामीहरुको लागि पनि हो । यो हेरचाह वृद्ध, बष्या, वयस्क सबैलाई दिन मिल्छ।
यो हेरचाह अरु उपधारहरू सँग मिलेर दिन मिल्छ र पो हेरचाहले अरु आवश्यक उपचारहरू रोक्न प्रोत्साहित गर्दैन। रोग लागेको थाहा भएको पहिलो दिन देखी नै र कुनै पनि रोगको कुनै पनि चरणमा भएका बिरामीहरुलाई यो हेरचाह दिन मिल्छ।