✍️ नमराज भट्ट
काठमाडौं , २१ असार
नेपालमा कोरोना भाइरसको संक्रमित संख्या दिनहुँ बढिरहेको अवस्थामा परीक्षणको दायरा भने घट्दै गइरहेको छ । असार ६ गते मन्त्रालयको आयोजित पत्रकार सम्मलेनमा स्वास्थ्यमन्त्री भानुभक्त ढकालले असार १५ बाट निजी प्रयोगशालाहरुलाई पनि सहभागिता गराउने गरी दैनिक १० हजारको हाराहारीमा पिसिआर परीक्षण हुने घोषणा समेत गरेका थिए। तर, घोषणाको कार्यान्वयन गर्नमा सरकार चुकेको छ ।
काठमाडौंमा अहिले ३० जना संक्रमितहरूको संक्रमण स्रोत थाहा नपाइएकोले स्थानीयतहमा संक्रमण सुरु भइसकेको कुरा नकार्न सकिँदैन। भर्खरै मात्र काठमाडौंको ढलहरुबाट नमुना परीक्षण गर्दा कोभिड-१९ को जीवाणु फेला परेको कुरा बाट पनि काठमाडौंमा स्थानीय तहको संक्रमण सुरु भइसकेको कुरा प्रमाणित हुन्छ।
यसरी स्थानीय तहमा नै संक्रमण सुरु भइसकेको अवस्थामा भने सरकारले पि सि आर परीक्षणको संख्या घटाएको छ । असार १५ गते भन्दा अगाडिसम्म प्रत्येक दिन ६ हजारको हाराहारीमा परीक्षण भइरहेको अवस्था थियो भने असार १५ गते पछाडि परीक्षण दायर ४५०० मा झरेको छ। विगतमा २२ वटा सरकारी प्रयोगशालाहरु बाट परीक्षण भइरहेको अवस्था थियो भने अहिले केहि सरकारी प्रयोगशालाहरुमा परीक्षण रोकिएको अवस्था छ। माहाराजगंज टिचिङ अस्पतालमा पनि किट सकिएको भनेर परीक्षण रोकिएको छ। यसैगरी धेरै ठाउँमा स्वाब संकलन पनि रोकिएको अवस्था छ।
हालसम्म नेपाल जनस्वास्थ्य प्रयोगशालाले तीनवटा निजी प्रयोगशाला हरुलाई कोभिड-१९ परीक्षण गर्न सक्ने अनुमति दिएको छ। तर सो अनुमति दिइएको एक हप्ता बितिसक्दा पनि परीक्षण गर्न भने दिइएको छैन। अनुमति पाएका प्रयोगशाला सञ्चालकहरूले सरकारले कोभिड-१९ परीक्षणमा सिंडीकेट लगाएको भनेर गुनासो गरेका छन्। एक निजी प्रयोगशालाका संचालक को अनुसार
कोभिड-१९ परीक्षणको लागि सरकारले तोकेको मापदण्ड पुरा गर्न हामीले लाखौं रुपैयाँको लगानी गरि सकेका छौं र सर्वसाधारण जनताहरु परीक्षणको नतिजा नपाउँदा आत्महत्या गरेको अवस्थामा पनि सरकारले यसरि सिंडीकेट लगाउनु धेरै नराम्रो कुरा हो भन्छन्।
स्थानीय तहमा नै संक्रमण सुरु भइसकेको अवस्थामा स्वेच्छाले ससुल्क परीक्षण गराउन चाहनेहरुले सरकारी अथवा निजी मध्ये आफूलाई पायक पर्ने र सजिलो हुने जुनसुकै प्रयोगशालाबाट पनि परीक्षण गराउन पाउनुपर्छ। अहिले सो इच्छाले परीक्षण गराउन चाहने व्यक्तिहरूले पाटन अस्पताल ,वीर अस्पताल र टिचिङ अस्पतालबाट मात्र सशुल्क परीक्षण गराउन पाउने व्यवस्था गरिएको छ । तर सरकारी प्रयोगशाला भन्दा दुई गुणा बढी व्यवस्थित तथा स्तरीय निजी प्रयोगशालालाई भने सरकार ले तोकेकै दरमा परीक्षण गर्न दिइएको छैन।
सरकारी प्रयोगशाला त्यति व्यवस्थित नहुने र परीक्षण गर्न जाँदा लाइन बस्नुपर्ने र भिडभाड हुने भएको हुनाले सोइच्छाले परीक्षण गराउन चाहने व्यक्तिहरूले निजी प्रयोगशालालाइ नै रोज्ने गर्छन्। सरकारीको तुलनामा निजी प्रयोगशालाले परीक्षणको नतिजा पनि चाँडै दिने भएको हुनाले निजी प्रयोगशालालाई बढी रुचाइएको हो तर अहिले सरकारले निजीलाई परीक्षण गर्न नदिने प्रवृतिको कारण काठमाडौंमा स्थानीयतहको संक्रमण दर बढ्नसक्ने देखिन्छ।