ललितपुर, १३ कात्तिक २०८१
ललितपुरको भैसीपाटीस्थित विश्व स्ट्रोक दिवसको अवसर पारेर नेपाल मेडिसिटी अस्पतालले ‘स्ट्रोक युनिट’ सञ्चालनमा ल्याएको छ । बिरामीलाई छिटो स्ट्रोक विशेष सेवा प्रदान गर्न उक्त युनिट सञ्चालनमा ल्याइएको हो ।
स्ट्रोक युनिटका लागि तालिमप्राप्त नर्सिङ सेवादेखि छुट्टै बेड, अपरेसन थिएटर, आईसीयू र जाँच गर्ने ठाउँ छुट्याइएको छ । त्यस्तै यो युनिट सञ्चालनका लागि अस्पतालले अन्तर्राष्ट्रिय स्तरको प्रोटोकल र गाइडलाइन तयार पारेको जनाएको छ । जसमा स्ट्रोकको आपतकालीन अवस्थाको मूल्यांकन गर्ने, कुन अवस्थामा थ्रोमबेकटोमी तथा थ्रोमबोलाइसिस् उपचार विधि अपनाउने, बिरामीलाई स्वालोइङ तथा स्पीच थेरापी, फिजियोथेरापी र डिकम्प्रेसिभ हेमिक्राइनेकटोमीको आवश्यकता पर्छ, त्यहीँ अनुसार सेवाहरुको व्यवस्था गरिएको छ ।
नेपाल मेडिसिटी अस्पतालका अध्यक्ष डा. उपेन्द्र महतोले नेपालमा स्ट्रोकका बिरामी बढ्दै गएको र यसको आपतलीन समयबारे मानिसहरुमा सचेतना कम रहेका कारण उक्त युनिट सञ्चालनमा ल्याइएको बताए । डा. महत्तोका अनुसार ‘हामीले स्ट्रोक युनिट अस्पताल तथा चिकित्सकहरुको प्रचारका लागि नभई मानिसहरुमा जनचेतना जगाउन र यस अवस्थाबाट गुज्रेका बिरामीलाई सेवा प्रदान गर्न सुरु गरेका हौं,’ ।
स्ट्रोक युनिटलाई पूर्ण रुपमा सञ्चालन गर्न अस्पतालमा हेलिकप्टरमार्फत उद्दार गर्ने सुविधा पनि उपलब्ध रहेको छ । स्ट्रोकको बिरामीलाई स्ट्रोकको लक्षण देखाएको केही घण्टाभित्रै उपचार पुर्याउनुपर्ने भएका कारण हेलिकप्टरबाट उद्धारसँगै स्ट्रोक टिम पनि उपचारका लागि साथ रहन्छ ।
न्यूरोलोजी विभाग तथा स्ट्रोक युनिटका प्रमुख डा. बाबुराम पोखरेलले नेपालमा स्ट्रोकका बिरामीका लागि यसरी विशेष स्ट्रोक युनिट सञ्चालनमा ल्याउनु राम्रो कदम रहेको बताए । डा. पोखरेलले अन्य बिरामीमाझ स्ट्रोकका बिरामीलाई राखेर उपचार गर्नुभन्दा छुट्टै ठाउँमा राखेर उपचार गर्दा चाँडो निको हुने सम्भावना बताउनुभयो ।
‘स्ट्रोक युनिटमा रहँदा बिरामीलाई आपतकालीन उपचार, होमियोस्टेसिसको सामान्यीकरण, जटिलताको रोकथाम, पुनर्स्थापनादेखि विभिन्न विभागहरुबाट पनि हेरचाह गर्ने प्रबन्ध मिलाइएको हुन्छ, जसले गर्दा मृत्यु र अशक्तताको जोखिमलाई कम गर्छ,’ डा. पोखरेलले भने ।
डा. पोखरेलले यो युनिटको आवश्यकता पर्नुको अर्को मुख्य कारण भनेको बढ्दै गएको स्ट्रोकको बिरामीको संख्या रहेको बताए । हृदयघातपछि रोगका कारण मृत्यु हुनेमा दोस्रो स्थानमा स्ट्रोक रहेको छ । हरेक चार जनामा एक जनालाई स्ट्रोक हुने सम्भावना रहन्छ । त्यस्तै नेपालमा रोगका कारण मृत्यु हुनुमा स्ट्रोक चौथो स्थानमा रहेको छ । एक अध्ययन अनुसार हरेक वर्ष नेपालमा ३३ हजार मानिसलाई स्ट्रोक हुने गरेको छ ।
न्युरो सर्जरी विभाग प्रमुख डा. गोपाल रमन शर्माका अनुसार ब्रेन स्ट्रोक हुने बित्तिकै अस्पतालमा आइपुगे उपचार सम्भव छ । स्ट्रोक हुँदा हरेक एक मिनेटमा लाखौं नसाहरु मर्दै जान्छन् । उपचारमा जति ढिला हुन्छ, त्यति नै छिटो नसाहरु मरेर प्यारालाइसिस भई अपाङगता हुने सम्भावना रहन्छ,’ डा. शर्माले भने ।
स्ट्रोकको उपचार एक जना चिकित्सकबाट मात्रै सम्भव नभएको डा. शर्मा बताउँछन्।
