विश्व NTDs दिवस : जान्नै पर्ने तथ्यहरु #WorldNtdsDay

धनगढी, १६ माघ २०७९

विश्व स्वास्थ्य संगठनले हरेक वर्ष ३० जनवरीमा विश्व उपेक्षित उष्ण प्रदेशीय रोगहरुको न्यूनीकरण तथा अन्त्यको रणनीतिमा सहयोग पुग्ने उद्देश्यले यो दिवस मनाउने गरेको छ ।

NTD दिवसको यस वर्षको नारा “अहिले गरौ, एकै साथ गरौ उष्ण प्रदेशीय रोग हरुमा लगानी गरौ” भन्ने नारा सहित मनाइएको छ ।

विश्व उपेक्षित उष्ण प्रदेशीय रोगको वारेमा जनचेतना जगाउने र रोग अन्त्यको रणनीति सम्बन्धि पैरवी गर्नको लागि सुदूरपश्चिम स्वास्थ्य निर्देशनालयले सरोकार वालाहरु संग अन्तरक्रिया कार्यक्रम सम्पन्न गरेको छ ।

विश्व स्वास्थ्य संगठनका अनुसार संसार भरिमा उपेक्षित उष्ण प्रदेशीय रोग हरुको सुचिमा २० वटा रोग अथवा स्वास्थ्य समस्याहरु राखिएका छन । उपेक्षित उष्ण प्रदेशीय रोगहरु खास गरि श्रोत साधनको पहुचमा नरहेका, सरसफाइको कमि भएका, गरीब , पछाडी पारिएका समुदायका व्यक्तिहरुलाइ यस प्रकारको रोग बढी लाग्ने गर्छ । यी रोगहरु लाई स्वयम् रोगी व्यक्तिहरुले पनि उपेक्षा गर्ने, समुदाय, राज्यले समेत उपेक्षा गर्ने भएकोले रोगहरु निवारणमा समस्या देखिएको, लगानी कम भएको र सरकारको प्राथमिकतामा पनि नपरेको हुनाले उपेक्षित उष्ण प्रदेशीय रोगहरु निवारणमा समस्या रहेको कुरा सुदूरपश्चिम स्वास्थ्य निर्देशनालयमा कार्यरत कार्यक्रम अधिकृत हेमराज जोशीले बताउनु भएको छ ।

विश्वमा पाइने २० उपेक्षित उष्ण प्रदेशीय रोगहरुको नाम यस प्रकार रहेको छ । Buruli ulcer, Chagas disease, Dengue and chikungunya, Dracunculiasis, Echinococcosis, Food borne trematodiasis, Human African Trypanosomiasis (Sleeping sickness), Leishmaniasis, Leprosy, Lymphatic filariasis, Mycetoma, chromoblastomycosis and other deep mycosis, Onhcocersiasis(River blindness), Rabies, Scabies and
other ectoparasites, Schistosomiasis, Snakebite envenoming, Soil transmitted helminthes,Taeniasis and cystecercosis, Trachoma and Yaws सहितका रोग हरु विश्व स्वास्थ्य संगठनले उपेक्षित उष्ण प्रदेशीय रोग हरुको सुचिमा राखेको छ ।

यो रोगहरु मध्ये नेपालमा ११ प्रकारका रोगहरु अहिलेसम्म पाउने गरेको तथ्यांक नेपाल सरकारसंग रहेको छ । यी २० वटै प्रकारका स्वास्थ्य समस्याबाट छुटकारा पाउनको लागि र संसारबाट नै अन्त्य गर्नको लागि विश्व स्वास्थ्य संगठनले सन् २०२१ देखि सन २०३० सम्म अन्त्य गर्ने रणनीति तय गरेको छ । सोहि लक्ष्य अनुसार नेपालमा पनि हात्तीपाईले, कालाजार, कुष्ठरोग, रेबिज लगायतका रोगहरु निवारण गर्ने लक्ष्य निर्धारण गरेर बिभिन्न क्रियाकलापहरु भइरहेका छन ।